Hayatımızda mutlu güzel başlangıçlara vesile olacak çok kıymetli bir ayda, çok güzel günlere erişmiş durumdayız. Peygamberimizin “Allah’ın Ayı” olarak tanımladığı Muharrem ayı, beraberinde idrak ettiğimiz hicri yeni yıl ve birçok peygamberin hayatında önemli ve olumlu olayların gerçekleştiği, ilahi lütuflara erdikleri aşure günü…
Kendimizden başlayarak ailemiz, komşularımız ve sevdiklerimiz için tazeleneceğimiz, şevkleneceğimiz, canlanacağımız bu mübarek günler bizim için fırsattır! Aile olarak varoluşumuzu güçlendirmeye, aramızdaki sevgi bağlarını geliştirmeye, ahirete hazırlık olsun diye yeni atılımlar uygulamaya vesile kılınmalıdır.
Büyüklerimizin tavsiye ettiği her akşam ailenin bir araya gelerek sohbet ettiği, kitap okuyarak ilimle meşgul oldukları “aile saati” nin gündemine bu mübarek günler taşınabilir. Muharrem ayının faziletine dair Peygamberimizin (sas)hadisleri, Efendimiz ve ashabının hicreti, aşure gününde gerçekleşmiş peygamber hayatlarından kesitler gibi konuları konuşmak çocuklarımızın bu günlerin inanç tarihimizdeki önemini anlamasını kolaylaştıracaktır.
Hicret kavramı Allah ve Resulünü memnun etmek, onların sevgisini kazanmak adına, onların onaylamadığı, olumsuz her türlü duygu, düşünce ve davranışımızdan uzaklaşmak algısıyla verilmelidir. Yatağını dağınık bırakmaktan, yatağını toplamaya hicret etmek; tembellikten çalışkanlığa; çok yemekten yeterince yemeğe; çirkin söz söylemekten, güzel söz söylemeye; cimrilikten cömertliğe hicret etmek gibi somuttan soyuta doğru örneklerle, davranışı söyleyip ondan hicretin nereye olması gerektiğini söylemesini isteyerek; soru cevapla konuyu aile içi bir oyuna dönüştürebilir, böylece hicreti hayatımızın her anında uygulayabileceğimizi onlara gösterebiliriz. Ayrıca hicri yeni yılın önemini çocuklarımıza anlatırken şu güzel ifadelerden mutlaka faydalanmalıdır:
“Yeni bir elbiseyi ilk giydiğiniz zaman onu özenle kullanmağa, kirletip lekelememeğe ne kadar gayret edersiniz!
Okulda yepyeni, bembeyaz, kaliteli ve güzel bir deftere ilk başladığınızda ne kadar rahatlık ve ferahlık duyarsınız! Artık bu tertemiz defteri dikkatle korur, üstünü kaplayıp etiketler, ilk sayfasını süsleyip bezer, sayfaları örselememeğe, yırtmamağa, kirletmemeğe itina eder, yazıları güzel yazar, başlıklarda renkli kalem kullanır, yanlış yazmamaya, yazıp yazıp silmemeğe kenarları uçları kıvırıp, kırıştırmamağa çalışırsınız.
Çok şükür ki hayatımızda da böyle yeni yeni dönemler, mutlu mutlu başlangıçlar olur; azalar da ferahlar, tazelenir, şevklenir, canlanır. Onlar bizim yaşamımıza çeki düzen vermede ne iyi fırsatlardır! Biz, onları, daha önce düştüğümüz yanılgılardan kurtulmaya, ters tutumları bırakmağa, tecrübelerimize dayanan yeni atılımlar uygulamaya vesile kılmalıyız.” [1]
Bu günlerde bizim hallerimize yansıyan ve evde yaşanan hareketlilik çocuklarımızın dikkatinden kaçmayacaktır. Hicri yılın son günü ve yeni hicri yılın ilk gününde, aşure gününde, öncesinde veya sonrasında tutulan nafile oruçlar dolayısıyla iftar ziyafeti hazırlamak, davet vermek ya da çocukların yaşı müsaitse bu oruçları aile orucu olarak birlikte tutmak, onların hoşlandığı bir menüyle oruçlarını açtırmak, yemeği dışarıda yemek gibi ailemizin rutin günlerinin dışına çıkmak, çocuklarımızın bu günleri yaşayarak idrak etmesini sağlayacaktır. Özellikle iftar sofrasına yaşına ve becerisine göre katkıda bulunmasını teşvik etmek, yemek sırasında davetlilerin önünde bu katkılarından dolayı ona teşekkür edip, dua etmek çocuk üzerinde pozitif etki bırakacaktır.
Bizim için, ailemiz için yeni bir dönem ve başlangıç olarak kabul ettiğimiz hicri yeni yılla birlikte aile üyeleri, ailenin hayat planını hazırlamalıdır. Öncelikle geçmiş sene değerlendirilmelidir.
Yıl boyunca en çok hangi duygularla meşgul olduk? Yıl boyunca en çok hangi düşüncelerle meşgul olduk? Yıl boyunca en çok hangi davranışlarla meşgul olduk?
İdeal aile olma hedeflerimizden hangilerini gerçekleştirdik? Eğitim hedeflerimize ulaşabildik mi? Sosyal hedeflerimizle ilgili olarak ziyaretleşmelerimizi, gezilerimizi yapabildik mi? Ruhsal hedeflerimize ne kadar yaklaşabildik? Sağlık hedeflerimizden beslenme alışkanlıklarımızı değiştirebildik mi? Ekonomik hedeflerimizi ne derece yakaladık? gibi…
Değerlendirmeler dikkate alınarak gelecek sene ile ilgili aileye özel yeni bir hayat planı aile üyelerinin istişaresiyle oluşturulur. Planda aile etkinlikleri, eğitim ve sağlık hedefleri, ekonomik, sosyal ve ruhsal ihtiyaçlar göz ardı edilmeden hazırlanır. Ailenin en çok ihtiyaç duyduğu ya da hedeflediği alan ailenin özel yılı olarak da adlandırılabilir. Ailenin “Yardımlaşma yılı”, “Sevgi yılı”, “Şükür yılı”, “Değişim yılı” gibi…
Aşure gününün güzelliğini ailemize ve çevremize yansıtmanın en zevkli yollarından biri de atalarımızın bize miras bıraktığı aşure tatlılarını çocuklarımızla birlikte yapmaktır. Gerekli malzemelerin mutfağımızda olup olmadığını çocuğumuzla birlikte kontrol etmek, olmayanları listelemek ve temin etmek üzere birlikte alış-verişe çıkmak ebeveyn-çocuk ilişkisi açısından güzel bir etkinlik olmakla beraber; hedefe ulaşmak için hazırlık ve plan yapmak gerektiğini çocuğa yaşayarak öğretmenin de bir yoludur. Yapılan her harcamanın Allah katında mükâfatlarla karşılandığı, evimize mutluluk ve bereket olarak döndüğü de özellikle vurgulamalıdır. Malzemeler temin edildikten sonra dualarla, tespihlerle aşureler yapılır. Bir çocuk için en güzel anlardan biridir, annesiyle birlikte mutfakta lezzetli ürünler ortaya çıkarmak. Pişen ve kaplara alınan aşureleri keyifle süslerler. Süslediği aşure kâselerini komşulara dağıtmak da çok eğlencelidir. Böylece çocuk “sahip olduğun güzellikleri en yakınından başlayarak, başkalarıyla paylaş” mesajını pozitif duygularla alır. Kendi kapısına gelen aşure ikramlarına da tanık olmasıyla, bu güzel duyguları perçinlenir.
Bu kıymetli günler aile içinde hediyeleşmeye vesile olduğu kadar, akrabalarımız ve çocuklarımızın arkadaşları arasında da hediyeleşmeye vesile yapılmalıdır. Çocuklarla birlikte sevdiklerimizin gönüllerini hoş etmek için onlara özel hediyeler hazırlamalı, hicri yeni yılı, muharrem ayını, aşure gününü kutlamak ve hediyelerini vermek için ziyaretlerine gitmelidir.
İçinde bulunduğumuz günleri aslına ve ruhuna uygun olarak değerlendirme gayretinde olmamız bizlere hayal dahi edemeyeceğimiz güzelliklerle, bereketlerle ve ihsanlarla geri dönecektir.
Hicri yeni yılınızı, Muharrem ayınızı ve Aşure gününüzü tebrik eder, bu güzel günlerin ailemizde, çevremizde ve dünyamızda sevgi, huzur ve barış iklimine kavuşmamıza vesile olmasını dilerim.
Muhlise Umay
[1] MEC “Çocuklarla Başbaşa” s.59